Ajurweda to tradycyjna medycyna indyjska oparta na równowadze ciała i ducha. Ze względu na tę właściwość stała się kluczową inspiracją dla współczesnych naturopatów (1).
Ajurweda to siostra jogi pomagająca zapewniać równowagę organizmu, między innymi poprzez zdrową i zrównoważoną dietę oraz, co najważniejsze, stosowanie roślin o konkretnych właściwościach. Ajurweda stoi w kontrze do współczesnej medycyny zachodniej, ponieważ stawia na zapobieganie, a nie leczenie (2). Nie czekajmy więc dłużej i poznajmy 8 najważniejszych roślin Ajurwedy.
Tulsi to słowo pochodzące z sanskrytu, które tłumaczy się jako „niezrównany”. Tulsi to roślina aromatyczna z rodziny jasnotowatych, do której należy także mięta. Według wierzeń stanowi ucieleśnienie bogini Lakszmi i dlatego bywa nazywana „ukochaną Wisznu”.
Bogata w związki fenolowe i przeciwutleniacze bazylia azjatycka zawiera karotenoidy, żelazo, mikroelementy oraz witaminy z grupy B.
Ta roślina ajurwedyczna znana jest przede wszystkim z właściwości zwalczających stres i regenerujących organizm (3-4). Występuje w niektórych preparatach synergicznych w połączeniu z innymi związkami zwalczającymi stres (na przykład w suplemencie Adrenal Support).
Z kolei Boswellia serrata to drzewo pochodzące z Indii o małych białych kwiatach.
Żywicędrzewa wykorzystuje się od tysiącleci w Indiach, Chinach i Afryce, gdzie jest między innymi spalana podczas rytuałów religijnych. Dym powstający w procesie jej spalania ma wprowadzać uczestników w stan medytacji i pobudzenia duchowego.
Ale boswellia znana jest także z bardziej bezpośredniego wpływu na zdrowie. Wyciąg z Boswellia serrata wspomaga między innymi zdrowie stawów (5). Spośród suplementów warto wybierać preparaty doustne o dużej zawartości kwasu AKBA (na przykład preparat Super Boswellia). Boswellia występuje także pod postacią kremu do smarowania okolic stawów.
Jako bylina z rodziny parolistowatych buzdyganek naziemny, o łacińskiej nazwie Tribulus terrestris, występuje w suchych i gorących obszarach Azji i Afryki.
Właściwości lecznicze buzdyganka naziemnego wykorzystywane są w farmakopei ajurwedycznej oraz medycynie chińskiej.
Ze względu na dużą zawartość saponin i protodioscyny buzdyganek naziemny wspomaga zdrowie układów oddechowego i krążenia oraz prawidłową pracę układów nerwowego i odpornościowego (6). Jest stosowany między innymi ze względu na wpływ na aktywność płciową, a dokładniej wspomaganie aktywności hormonalnej orazpobudzenie organów płciowych (warto stosować na przykład preparat Tribulus Terrestris).
Bacopa monnieri to święta roślina, znana także jako brahmi i wykorzystywana w Ajurwedzie oraz w tradycyjnej farmakopei indyjskiej, niezwykle popularnej wśród mnichów i joginów. Uważają oni, że Bacopa monnieri pomaga im osiągać stan uniesienia duchowego, który pozwala połączyć się z bytem uniwersalnym.
Liczne przeprowadzone w ostatnim czasie badania potwierdziły, że Bacopa monnieri poprawia pamięć oraz wspomaga ośrodkowy układ nerwowy, a tym samym korzystnie wpływa na hipokamp (7).
Sprytna rada: postaw na suplement Bacopa monnieri o dużej zawartości bakozydów (na przykład preparat Bacopa monnieri).
Berberis vulgaris, berberys, Coptis chinensis, Berberis aquifolium, Hydrastis canadensis... Tym, co łączy wszystkie te rośliny, jest wyjątkowo silny alkaloid pochodzenia roślinnego, zwany berberyną. To ze względu na ten składnik są stosowane od tysiącleci w tradycyjnych medycynach Wschodu, chińskiej oraz – rzecz jasna – Ajurwedzie.
Liczne badania poświęcone berberynie, które przeprowadzono w ostatnich latach, wykazały, że jej działanie polega w głównej mierze na aktywowaniu AMPK, czyli enzymu odgrywającego istotną rolę w procesie homeostazy komórkowej.
Tym samym preparaty o dużej zawartości berberyny wspomagają zdrowie układów krążenia i żołądkowo-jelitowego oraz metabolizm glukozy (8). Suplement diety Berberine znany jest z zawartości aż 97% czystejberberyny (największe stężenie wśród preparatów dostępnych na rynku).
Powszechnie stosowane w kuchni kłącze kurkumy można łatwo rozpoznać po pięknym pomarańczowym kolorze i wyrazistym smaku. To także jeden z głównych składników słynnego indyjskiego curry.
Korzeń kurkumy zawiera kurkuminoidy, czyli składniki aktywne o wielu korzystnych właściwościach. Tym samym kurkuma wspomaga pracę układów odpornościowego, oddechowego i krążenia. Wykazuje także silne właściwości przeciwutleniające.
Spośród suplementów warto wybierać te o dużej zawartości kurkuminy (na przykład preparat Natural Curcuma) lub stanowiące połączenie standaryzowanych kurkuminoidów i naturalnej fosfatydylocholiny, która zapewnia jeszcze lepsze wchłaniania (na przykład w formie preparatu Super Curcuma).
Należący do tej samej rodziny psiankowatych co pomidory, ziemniaki czy bakłażany, krzew witanii ospałej, częściej występującej pod pochodzącą z ajurwedy nazwą ashwagandha, stanowi super roślinę o licznych korzystnych właściwościach, stosowaną od tysiącleci w tradycyjnej medycynie indyjskiej.
Zawiera duże ilości laktonów steroidowych, alkaloidów, flawonoidów, kwasów fenolowych, kwasów tłuszczowych i tanin, a także wykazuje właściwości adaptogenne, którym zawdzięcza miano „liścia leczniczego”, jakim określana jest w Jemenie, gdzie stosuje się ją od tysiącleci (9).
Ale najbardziej ceniona jest za wpływ na zdrowie psychiczne oraz właściwości odprężające. Sprytna rada: postaw na suplement, który nie zawiera witaferyny A, uznawanej za związek cytotoksyczny (na przykład preparat Super Ashwagandha).
Aksamitne ziarno, inaczej Mucuna pruriens, które w regionach tropikalnych rozrasta się niczym chwast, to roślina strączkowa znajdująca zastosowanie w medycynach całego świata: od Afryki po Azję. Dlatego też fioletowa fasola jest jedną z najważniejszych roślin Ajurwedy.
I to na długo przed 1937 rokiem, kiedy indyjski naukowiec odkrył różnorodne substancje czynne zawarte w tej cudownej roślinie: duże ilości L-dopy stanowiącej prekursor dopaminy, liczne specjalne alkaloidy, białka, kwasy oleinowy, linolowy, palmitynowy, NADH, koenzym Q10 oraz sterole (10).
To dzięki zawartości tych licznych substancji czynnych Mucuna pruriens skutecznie wspomaga pracę układu nerwowego. Aby móc jeszcze pełniej z nich korzystać, postaw na suplement o dużej zawartości L-dopy (na przykład preparat Mucuna pruriens).
Jak widzieliśmy, te ajurwedyczne rośliny lecznicze posiadają wiele zastosowań: od wspomagania zdrowia psychicznego, przez pamięć, zdrowie układu krążenia, wspomaganie procesu utraty wagi czy pobudzanie do aktywności seksualnej, po zdrowie układu żołądkowo-jelitowego. A w rzeczywistości jest ich o wiele więcej! Warto więc na koniec przypomnieć także słynną miodlę indyjską, która wspomaga układ odpornościowy i wątrobę, aloes wspomagający pracę układu żołądkowo-jelitowego i zdrowie skóry czy wreszcie moringę o właściwościach regulujących poziom cukru we krwi itd.
Rośliny adaptogenne to cud natury, który pomaga wzmacniać organizm, jednocześnie zwalczając stres. Poznaj 8 najlepszych roślin adaptogennych rekomendowanych przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA).
O jakiej porze dnia stosować suplementy diety, by zmaksymalizować ich skuteczność? Które warto zażywać w czasie posiłku, a które między posiłkami? Poniżej prezentujemy praktyczne odpowiedzi na wszystkie nurtujące was pytania.
W obszarze medycyny naturalnej aromaterapia zdecydowanie ma się dobrze. Prezentujemy listę 7 olejków eterycznych o największej liczbie właściwości prozdrowotnych.
Jakie są opcje żywienia ludzkości w roku 2050 i później? Odkryj pokarmy przyszłości.
Dieta wegetariańska i wegańska wiążą się z ryzykiem niedoborów. Dowiedz się, jakie niedobory grożą adeptom tych diet i które suplementy są dla nich rekomendowane.
Magnez to rewelacyjne remedium na zmęczenie, które dodatkowo wspomaga zdrowie mięśni i kości oraz poprawia ogólny nastrój. Ale którą formę magnezu wybrać (orotan, tlenek, cytrynian), by cieszyć się maksymalną skutecznością?