ProbiotischBacillus coagulans voor het evenwicht van de darmmicrobiota

Bacillus Coagulans Probiotic is een probioticum in de vorm van een voedingssupplement op basis van de Bacillus coagulans. Het supplement bevat niet minder dan 2 miljard micro-organisme per capsule.

Het is een bacterie die opvalt tussen de gebruikelijke lactobacillen en bifidobacteriën. Deze 'vreemde kostganger' is namelijk bijzonder goed bestand tegen ongunstige omstandigheden (zoals een omgeving met maagzuur of andere verteringssappen). Hierdoor blijft de bacterie volledig intact totdat deze in de darmen aankomt. Wetenschappers hebben dan ook hun hoop op deze bacterie gevestigd, met name als het gaat om de strijd tegen darmklachten.

Dit supplement hebben we dan ook ondergebracht in onze categorie Vertering en een gezonde mond, maag en darm.

Bacillus coagulans: een bijzonder probioticum

De Bacillus coagulans is een grampositieve bacterie in de vorm van een staafje met een gemiddelde grootte van 0,9 μm x 4,0 μm. Deze bacterie, die in 1932 voor het eerst werd geïsoleerd kan zowel in een zuurstofrijke- als een zuurstofarme omgeving leven. De bacterie is van nature niet aanwezig in de darm maar kan daar wel in terechtkomen middels het eten van fruit, groenten of andere voeding uit de bodem (1).

Vandaag de dag wordt deze bacterie ingedeeld bij de bacillen, maar de taxonomie was lange tijd onderwerp van discussie. De bacterie is ook wel bekend onder de naam Lactobacillus sporogenes aangezien de bacterie het vermogen heeft om melkzuur te produceren. Omdat de bacterie echter ook in staat is sporen te vormen in het cytoplasma, iets wat bij de lactobacillen en bifidobacteriën niet voorkomt, besloot men deze vreemde eend in de bijt toch onder te brengen bij de staafbacteriën.

De B. coagulans wordt omgeven door een bijzondere natuurlijke coating, waardoor de bacterie niet aangetast wordt bij hoge temperaturen, uitdroging, osmolariteit of pH-veranderingen in de omgeving. De bacterie isbestand tegen het zoutzuur in de maag, maar ook tegen peptidase, pancreatine, ionen, verteringsenzymen, gal en mucine. Men schat in dat zo'n 85% van de sporen de darm bereiken (2). Binnen 4 tot 6 uur na de inname kunnen dezesporen ‘kiemen’ en zich ontwikkelen in het darmkanaal.

De laatste wetenschappelijke inzichten tonen aan dat probiotica die sporen vormen, zoals de Bacillus coagulans de gezondheid van de gastheer mogelijk op verschillende niveaus bevorderen: door de modulering van de samenstelling van de microflora in de darm, de instandhouding van de homeostase van het immuunsysteem, de aanmaak van verteringsenzymen en de productie van antimicrobiële bacteriocines.

Wat zijn de gunstige effecten van Bacillus Coagulans Probiotic?

• Een serieuze optie bij een prikkelbare darm In verschillende studies is de impact van coagulans geanalyseerd op de klachten van het prikkelbare darmsyndroom (PDS). Een gerandomiseerde dubbelblinde studie heeft met name aangetoond dat men de buikklachten beter kon verdragen, dat de darmpassage harmonieuzer verliep en dat de aan de ziekte gerelateerde onrustgevoelens afnamen (3).
• Een ondersteuning bij antibioticabehandelingen. De herhaaldelijke of langdurige inname van antibiotica kan de microbiële samenstelling van de darm grondig aantasten en kan het evenwicht tussen gunstige en ziekmakende bacteriën verstoren. Deze staat, die men 'dysbiose' noemt, vertaalt zich vaak in een veranderde darmpassage. Een onderzoek bij mensen met acute diarree in combinatie met buikpijnklachten heeft aangetoond dat een supplementinname van coagulans (stam SBSC) leidde tot een aanzienlijke verbetering van de kwaliteit van leven (4).
• Een duwtje in de rug voor de luie darm. Uit een onderzoek bij mensen met een functionele constipatie lijkt naar voren te komen dat de stam coagulans Unique IS-2 een significant verschil kan maken. Aan het einde van de test had 98% van de groep die de probiotica had ingenomen weer een normale stoelgang, tegen slechts 74% van de placebogroep. Ook klachten zoals een onvolledige of pijnlijke defecatie en buikkrampen waren afgenomen (5).
• Onderzocht als ondersteuning bij gynaecologische infecties. Bij 40 vrouwen met een diagnose van een bacteriële vaginose, waarbij de klassieke antibacteriële behandelingen vaak niet werken, kregen naast hun antibioticabehandeling een supplement van coagulans. In vergelijking met de controlegroep registreerde men in de groep die coagulans innam bijna twee keer zoveel positieve reacties op de behandeling (6).
• Modulering van de immuunprocessen Coagulans lijkt op verschillende manieren een wisselwerking aan te gaan met het immuunsysteem. De sporen van coagulans geven bacteriocides af (waaronder coaguline en lactosporine), maar ook melkzuren en korteketenvetzuren, zoals boterzuur, stoffen waarvan men denkt dat ze de weg voor opportunistische micro-organismen afsluiten (7). Er zijn ook studies die suggereren dat de bacterie mogelijk de reactie beïnvloedt van T-lymfocyten op bepaalde virale luchtweginfecties en dat het de afgifte van TNF–α, serum amyloïd A en fibrinogeen bij ratten met artritis mogelijk remt (8-9).
• Potentiële toepassingen voor mondholte en gebitCoagulans zou ten slotte eveneens de strijd aangaan met cariës veroorzakende microben in de natuurlijke beschermlaag. Het creëert een zuur en anaërobisch gebied dat ongunstig is voor de ziekteverwekkende stammen, zoals de Streptocoques mutans. Voor de ontwikkeling van gunstige melkzuurbacteriën is deze laag echter zeer aantrekkelijk (10).

Bacillus coagulans en Bacillus subtilis: wat zijn de verschillen?

Bacillus coagulans en Bacillus subtilis stammen uit dezelfde familie van Bacillaceae en vormen allebei sporen. Het verschil tussen beide zit vooral in de plaats van de sporen die ze aanmaken (terminaal bij B. coagulans en sub-terminaal bij B. subtilis).

Beide probiotica dragen op aanvullende wijze bij aan het evenwicht in de darm. Ze kunnen prima gecombineerd worden om de diversiteit in de microbioom te bevorderen. Deze combinatie leidde bij ratten overigens tot een versterkte groei van gunstige melkzuurbacteriën en een afname van schadelijke (coliforme) bacteriën (11).