4 substancje naturalne wspomagające pracę tarczycy

Przypomnienie: tarczyca – gruczoł „efektu motyla”

Niewielki, bo mierzący niespełna 6 cm i ważący około 30 gram gruczoł znajduje się u podstawy szyi i składa się z dwóch płatów w kształcie skrzydeł motyla. Tarczyca jest więc gruczołem niepozornym, który jednak odgrywa kluczową dla organizmu rolę (1).

Jak w przypadku wielu innych gruczołów dokrewnych, jej działanie jest kontrolowane przez gruczoł nadrzędny, czyli małą kulkę znajdującą się u podstawy mózgu, zwaną przysadką mózgową (2), która z kolei kontrolowana jest przez podwzgórze.

Podwzgórze wytwarza hormon tyreotropowy, który stymuluje produkcję tyreotropiny (TSH), która z kolei stymuluje wytwarzanie przez tarczycę hormonów tarczycy: tyroksyny (T4, tetrajodotyroniny) oraz trójjodotyroniny (T3).

I to właśnie te dwa hormony regulują pracę wszystkich naszych organów. Dlatego tarczyca wpływa na cały metabolizm, a także naszą wagę, zdrowie psychiczne, libido, poziom energii, szybkość, z jaką się męczymy itd.

Nasze zdrowie i samopoczucie w dużej mierze zależy więc od zdolności tego małego gruczołu do dokładnego odmierzania ilości hormonów niezbędnych do zapewniania prawidłowej pracy naszych organów. A zdolność ta uzależniona jest od pracy innego gruczołu, który z kolei zależy od kolejnego... Wystarczy maleńkie ziarenko, by ten dobrze naoliwiony mechanizm rozregulował się lub spowolnił pracę.

Zaburzenia pracy tarczycy: rozregulowanie czy uśpienie?

W przypadku tarczycy wszystko jest kwestią rytmu. A rytm ulega rozregulowaniu pod wpływem najmniejszego zaburzenia.

• zbyt dużo hormonów tarczycowych w organizmie? Powoduje to rozregulowanie pracy serca, jelit oraz metabolizmu, utratę wagi pomimo wzmożonego apetytu, zaburzenia snu, stany lękowe, itd. (3)

• zbyt mało hormonów tarczycowych w organizmie? Pojawiają się te same lub inne problemy: tycie, przemęczenie, pogorszenie nastroju, a nawet stany depresyjne itd. (4)

Zarówno pierwsze, jak i drugie zaburzenie pracy tarczycy dotyka w szczególności kobiet, w tym przede wszystkim tych po 60 roku życia, a także będących w ciąży, w połogu oraz w okresie menopauzy. W skali świata zaburzenia pracy tarczycy dotyczą ponad 200 milionów osób.

Jeśli chcesz zatroszczyć się o swoją tarczycę, unikaj plastiku

Zaburzenia te z każdym rokiem stają się coraz bardziej powszechne, między innymi z powodu związków endokrynnie czynnych.

Są to najczęściej związki syntetyczne stosowane w przemyśle do wytwarzania niektórych produktów o specyficznych cechach, które „oszukują” gruczoły dokrewne, ponieważ ich budowa strukturalna przypomina budowę hormonów występujących w organizmie. (5) Tym samym związki endokrynnie czynne mogą blokować lub stymulować pracę gruczołów dokrewnych, w tym jednego z najważniejszych, czyli tarczycy.

Związkom endokrynnie czynnym poświęca się obecnie wiele badań. Dla przykładu, we Francji instytuty Inserm (6) oraz Anses (7) prowadzą liczne badania mające na celu określenie i potwierdzenie związków endokrynnie czynnych, przeanalizowanie ich mechanizmów działania oraz znalezienie sposobów na unikanie stosowania ich w przyszłości.

W wynikach badań rekomenduje się unikanie wszelkich plastików (występujących w niektórych pojemnikach na żywność, kosmetykach, zabawkach itd.) w celu zabezpieczenia się przed ewentualnym szkodliwym wpływem na tarczycę potwierdzonych lub potencjalnych związków endokrynnie czynnych, takich jak bisfenol A, ftalany, triklosan czy rtęć (8).

Zalety jodu

Jod to podstawowy związek wykorzystywany w produkcji hormonów tarczycy, o czym można się przekonać, analizując nazwy tych hormonów: tetra-jodo-tyronina oraz trój-jodo-tyronina.

Jod dostarczany do organizmu wraz z pożywieniem przechodzi z naczyń krwionośnych do pęcherzyków, z których składa się tarczyca. Następnie tarczyca wykorzystuje jod do produkcji hormonów. Podczas aktywowania hormonów tarczycowych część jodu, z którego się składają, uwalniana jest do organizmu, skąd może być odzyskiwana przez tarczycę. (9)

I choć upowszechnienie soli jodowanej znacznie zmniejszyło ryzyko niedoboru jodu wśród mieszkańców Europy, wciąż nie do końca udało nam się zwalczyć tę plagę. W oparciu o szacunki WHO uważa się, że z niedoborem jodu boryka się miliard mieszkańców globu, z których 200 milionów cierpi na wole, a 6 milionów na wrodzony zespół niedoboru jodu. Należą do nich także Europejczycy. (10)

A przyczyny niedoboru jodu są bardzo liczne: dieta bezsolna, życie z dala od morza, dieta uboga w produkty morza (ryby, skorupiaki, algi morskie – z wyjątkiem spiruliny – itd.) itp.

Dlatego na zlecenie lekarza i w przypadku możliwego niedoboru jodu niektóre osoby rozpoczynają suplementację jodem pozwalającą w naturalny sposób zadbać o tarczycę (można wybrać na przykład preparat Natural Iodine stanowiący źródło jodu pochodzącego z wodorostów).

Stosowanie suplementów jodu odradza się jednak kobietom w ciąży i osobom uczulonym na jod. Ponadto osoby stosujące inne leki powinny skonsultować się z lekarzem, aby śledzić ewentualne interakcje.

Wodorosty – najskuteczniejsze wsparcie tarczycy

Wodorosty to algi o dużej zawartości jodu i alginianów. Wyniki wielu badań wykazały, że spożywanie wodorostów wspomaga prawidłową pracę tarczycy oraz produkcję hormonów i utrzymanie prawidłowego metabolizmu energii (11).

Znaczenie żywicy guggul

Guggul to żywica stosowana w medycynie ajurwedycznej od tysiącleci, bogata w specjalne substancje czynne zwane guggulsteronami (12), które działają w różnych częściach organizmu. Także i w tym przypadku wyniki badań naukowych potwierdzają, że guggul wspomaga zdrowie tarczycy (13).

Wpływ selenu na hormony tarczycy

Z kolei selen stanowi czynnik regulujący poziom hormonów tarczycy, a w szczególności trójjodotyroniny (T3) (14). A występuje on przede wszystkim właśnie w tarczycy, gdzie znajdują się specyficzne selenoproteiny. Jest to mikroelement wspomagający aktywnie prawidłową pracę tarczycy (15).

Dlatego selen uważa się za jedną z substancji naturalnych pozwalających zadbać o zdrowie tarczycy. Najlepiej wybrać L-selenometioninę, czyli najbardziej biodostępną formę tego związku (L-Selenomethionine).

Synergiczna formuła zawierająca jod, guggul, selen...

Aby móc korzystać z zalet wszystkich tych substancji naturalnych jednocześnie, warto postawić na specjalne preparaty kompleksowe (takie jak Natural Thyro Formula, który zawiera duże ilości jodu pochodzącego z wodorostów, żywicy guggul, selenu, kemferolu oraz innych minerałów i mikroelementów). Warto jednak pamiętać, że jest to kompleks, dlatego nie należy go stosować wraz z innymi suplementami wspomagającymi pracę tarczycy.